De Islam en medische wetenschappen

Hoofdstuk 6. De Islam en medische wetenschappen.

Om te beginnen wil ik graag duidelijk maken dat ik niet op zoek ben naar bewijzen dat de Koräan een of (het enige echte) ‘Godsboek’ is zoals anderen dat steeds doen. Ik wil alleen laten zien dat veel van de honderden jaren later ontdekte feiten al in de Koräan vermeld stonden. Dat kan beslist geen mensenwerk zijn. Ik houd me daarom aan de veronderstelling dat de Koräan een Godsboek is zolang het tegendeel niet bewezen is.

Het scheppen van de mens

Een van het meest wetenschappelijk en wonderlijk gegeven is de uiteenzetting over de schepping van de mens. Niet alleen in de eerste vorm (Adam) maar ook verder. De Koräan is meer dan 1400 jaar geleden nedergezonden en wetenschappelijk onderzoek omtrent embryologie is eerst vanaf de negentiende eeuw. De conclusies uit deze onderzoeken verschillen in principe niet van de gegevens die in de Koräan staan. Eenzelfde conclusie is te maken op andere vlakken van wetenschap; oa sterrenkunde, natuurkunde, ruimtevaart.

Hierbij zal ik alleen de teksten uit de Koräan aanhalen:

  • Volgens de Koräan heeft God heel duidelijk voorgesteld dat het scheppen van de mens een aparte daad was, die niet te verbinden is aan/met welke andere schepping dan ook.

– Toen Darwin met zijn theorie (de evolutie van soorten wordt gedreven door natuurlijke selectie) kwam, was dat een aanleiding voor de Islamitische leiders en de advies- en onderzoekraad van Al-Azhar universiteit in Cairo op onderzoek uit te gaan. Men ging ervan uit dat het standpunt van de Koräan op zich heel duidelijk was: de mens is een aparte creatie. Toch werd de hele Koräan opnieuw onderzocht; mogelijk is er iets in de Koräan wat de mening van Darwin positief kan verklaren of zou kunnen steunen. Men vond echter niets. Bovendien wordt de schepping van de mens in de Bijbel op dezelfde manier verklaard als in de Koräan. Daarbij komt nog dat Darwin geen concrete bewijzen kon leveren voor zijn stelling. Sindsdien ziet men zijn theorie als gedachten van een ongelovige, hoewel zijn werk in de genetica hoog wordt gewaardeerd.

  • Wat zegt de Koräan over de schepping van de mens?

“En Wij hebben Ulieden geschapen en daarna U gevormd en daarna zeiden Wij tot de engelen: Werpt U neder voor Adam, toen knielden zij, behalve Iblis * die niet behoorde tot wie zich onderwierpen. Hij* zeide: wat weerhoudt je je neder te werpen, wanneer ik het je bevolen heb? Hij zeide: ik ben beter dan hij, gij hebt mij van vuur geschapen en gij hebt hem van leem geschapen”. (7:11-17)

“En Wij hebben de mens geschapen van vormklei, van vergruizeld slijk. En de Djin-Demon, die hebben wij tevoren geschapen van het vuur der geloeihitte. (15:17-29)

“En toen Uw heer zeide tot de engelen: Ik ga mensengeslacht scheppen van vormklei, van verbruizeld slijk en wanneer Ik hem gevoegd heb, en daarin geblazen heb van mijn geest, valt dan neer voor hem, U nederwerpend”

“En tot zijn tekenen (Behoort) dat hij U geschapen heeft uit stof en daarna wordt gij mensen en verspreidt gij U.” (30:20)

In die verzen bevestigt de Koräan dat de mens uit stof of klei of vormklei (kiel + water) of leem geschapen is. Dit is allemaal hetzelfde, dus: stof met of zonder water.

De wetenschap heeft ook bevestigd dat de aarde een aantal elementen en stoffen bevat, die ook in het menselijk lichaam aanwezig zijn, wel met wat verschil in het percentage van die stoffen in het ene of andere lichaam. Ook verschilt het percentage van die stoffen in het lichaam met dat van de aarde, maar het zijn altijd dezelfde. Nog een duidelijk bewijs dat de Koräan een wetenschappelijk boek is, is in het volgende citaat te vinden:

“En toen de Heer van de zonen Adams’ uit hun lendenen hun nageslacht nam en hen deed getuigen over zich zelven: ben Ik niet uw heer? Zij zeiden: ja, wij getuigen.” (7:172)

Dit citaat werd 1300 jaar geleden geciteerd zonder dat iemand een uitleg kon vinden voor de zin: uit hun lendenen; pas in de laatste eeuw na de grote vooruitgang van de anatomie en genetica werd bekend dat eerst bij de foetus (embryo) de geslachtsorganen zowel mannelijk als vrouwelijk zich in de rug (lenden) bevinden in een plaats direct onder de nier, en dat pas een aantal weken voor de geboorte het mannelijke orgaan (testis) op zijn normale plaats zakt terwijl de vrouwelijke op dezelfde plaats blijven.

Dat is wat de Koräan verteld heeft en voordat er iets van anatomie of embryologie bekend was. Ook was er toen geen microscoop of röntgenstraling.

Een ander mirakel van de velen die de Koräan bevat:

“Hij schept u in de schoten van uw moeders, schepping na schepping, in drie duisternissen. Dat is (de) God, uw Heer. Aan Hem behoort het koningschap. Geen ander God is er dan hij (39:6).

Wat is “In drie duisternissen”?

Vroeger dacht men dat drie duisternissen hier betekent de buik, de uterus en de placenta. Al was het zo dan was het toch een nieuw feit voor hen, omdat in die tijd – hoewel men de placenta wel kende en zag – niemand wist dat een kind daarin groeit of dat dit iets was dat bij het kind hoort. Maar een goede analyse van de Arabische grammatica zal de zaak heel anders uitleggen. Het woord ‘buiken’ hier is een vertaling van het woord die in het Arabisch ook uterus betekent. Het hele citaat zou dan als volgt uitgelegd kunnen worden:

“God schept u in drie duisternissen, schepping na schepping, in de uterus van uw moeders, dat betekent dat de buik en de uterus buiten de drie duisternissen vallen. Maar in het Arabisch is een stof, van welk soort dan ook, dat het licht, het water en/of de warmte niet toelaat een ‘duister’ heet. Dus: dat de foetus tijdens zijn ontwikkeling in de uterus (schepping na schepping), zich in drie duistere stoffen moet bevinden. Men wist er op dat moment geen raad meer mee en het werd weer overgelaten aan de tijd en de wetenschappelijke ontwikkeling die een antwoord zou kunnen vinden voor een dergelijke voorstelling.

Pas later (19e-20e eeuw) werd bekend dat de foetus zich gedurende zijn ontwikkeling in drie ‘zakken’ bevindt (duister) nl. de ‘amnion-zak’ aan de ene kant, de ‘dooierzak’ aan de andere kant en de ‘chorion-zak’ eromheen (14).

Diverse Islamitische artsen menen dat het hier om de buik, uterus (baarmoeder) en amnion gaat, dus drie donkere kamers in elkaar en het kind daarin (21). Anderen menen dat het om de uterus, chorion en amnion gaat.

Hoe dan ook, alle drie de gegevens waren in die tijd niet te verklaren. Bovendien, nog het andere niet minder belangrijk feit: “schepping na schepping”. Wij vertalen dit in toegankelijk Nederlands in ‘ontwikkeling’, maar het gaat hier om verschillende soorten van dezelfde schepping. Met andere woorden: die ontwikkeling gebeurt in fasen, iedere fase heeft op zich een aparte vorm en apart figuur, hoewel de uiteindelijke vorm de mens is.

Mijn persoonlijke vraag is: wie 1400 jaar geleden op de hoogte was van dit puur embryologische feit, wie dan, of hij nu een jood, een christen of een moslim was, wie wist dat? De moslims zelf wisten het ook pas later in de vorige eeuw. Voor diegenen die zouden zeggen: ja maar dat zinnetje “schepping na schepping” dat zegt niet zoveel, dat was al een keer tegen mij gezegd. Nu voor die mensen zeg ik: wat denkt u hiervan: “en Hij heeft U in evoluties geschapen”.

“Zo laat mens dan toezien uit wat hij is geschapen, geschapen is hij van uitgestort vocht. Komend van tussen de lendenen en de ribben (86:7).

‘En dat de mens wordt gevormd uit zowel mannelijk sperma en vrouwelijk eicel en niet alleen uit de mannelijke sperma zoals men vroeger dacht:

“Wij hebben de mens geschapen van een druppel (*1), van mengsel, om hem te beproeven, zo maakten wij hem horend en ziend.”

De ontwikkeling van de foetus

“En wij hebben de mens geschapen uit een uittreksel uit leem. Daarna maakten Wij hem een druppel (*1) in een welverzekerde rustplaats (*2). Daarop schiepen wij de druppel tot een bloedklomp (*3) waarop wij de bloedklomp tot een vleesklomp schiepen (*4) waarop wij de vleesklomp tot beenderen schiepen, waarop wij de beenderen bekleedden met vlees, daarna brachten Wij hem voort in een tweede schepping. Gezegend dus God, de beste der Scheppenden, Dan nadien zult gij sterven, daarna zult gij op de dag der opstanding worden opgewekt.” (23:12-16).

Hierin zien wij hoe God do schepping van de mens voorbeschikt heeft en wel volgens dezelfde principes als die pas in de vele eeuwen later ontdekt zijn. Dus eerst sperma en eicel = notfa = zygote, die zich aan de binnenzijde van de uterus vastzet, en dan gaan een serie van divisies volgen en wordt het een bloedklomp.

Dat zijn de algen die bij snelle deling tot cellen een embryoblast of blastocyst wordt. De embryoblast (bloedklomp) wordt een vleesklomp of “embryonale schijf” welke door de eerder beschreven 3 lagen bedekt is.

Dat de mens tijdens de schepping, zoals eerder beschreven, als één cel begint, ‘mono cellulair’, ontwikkelt zich daarna tot een ‘Multi cellulaire’ eenheid. Gedurende de vordering van de zwangerschap wordt die gelijk aan die van waterlarven of sommige waterdieren gesteld, daarna de mammalia dieren en eindelijk de menselijke vorm die hij krijgt, dan is dat precies wat God bedoelt wanneer hij zegt: “En Hij heeft u in evoluties geschapen

De vorming van de menselijke nier is waarlijk een geweldig voorbeeld van de evolutie. De nier wordt niet gevormd in de vorm die wij bij een volmaakt mens kennen; in iedere periode van de zwangerschap heeft het foetaal lichaam een ander soort nier dat voor dat moment de juiste functie heeft. Dus wanneer de foetus op een waterdier lijkt heeft het een nier als van een waterdier. Wanneer hij later mens wordt krijgt hij een nieuwe nier die op de menselijke lijkt. De andere nier functioneert niet meer en verdwijnt geleidelijk aan.

“Hij daar is de kenner van de verborgenheid en de aanschouwelijkheid, de geweldige, de barmhartige. Welke wel gemaakt heeft alle ding, dat hij schiep en hij heeft de schepping van de mens de eerste maal begonnen uit leem. Daarna heeft hij zijn nageslacht gemaakt van een uittreksel van nietig vocht. Daarna heeft hij hem gevoegd en heeft hij in hem van zijn geest geblazen, en heeft hij Ulieden voorzien van het gehoor en het gezicht en de geesteskrachten. Weinig is het dat gij dankbaar zijt.” (32:6-7).

Zwangerschap en zoogtijd in de Koräan

Hierbij wil ik niet dieper ingaan op een Etno-academische discussie, maar alleen de meest bekende onderwerpen rondom de zwangerschap aanhalen. De gedachten hierover zijn in de Islamitische gemeenschap zeer van belang en juist ook voor Nederlandse artsen, zij hebben met Islamitische vrouwen van doen.

Tekenen van zwangerschap

Hierbij gaat de Koräan op twee tekens in die aanleiding zijn voor verder onderzoek:

“Hij is het, die Ulieden geschapen heeft uit één ziel en die uit deze haar paargenoot heeft gemaakt, opdat hij bij haar zijn rust zou vinden. En toen hij haar gedekt had kreeg zij een lichte last te dragen en ging zij daarmede voort. En toen zij de zwaarte bespeurde riepen zij beiden: Indien gij ons een gave zoon schenkt, dan zullen wij zekerlijk behoren tot de dankbaren.(7:189).

Onder de eerste tekens wordt verstaan de misselijkheid, duizeligheid en braken, bij het tweede teken wordt verstaan de echte gevoelens, waaruit blijkt dat er iets zwaars ‘in de maag is” en de weeën.

Duur van de zwangerschap

De duur van de zwangerschap is in de Koräan nooit precies vastgesteld. Men praat over een normale zwangerschapsduur van 40 weken (10 maanden), maar het komt vaak voor dat men voor of na die periode een kind krijgt.

“God kent wat ieder vrouwelijk wezen draagt en hoeveel de moederschoten afnemen en toenemen. En alle ding is bij hem naar maat. De kenner van de aanschouwelijkheid en van de verborgenheid, de Grote, de Verhevene.” (13:8).

Ook staat er:

“O gij mensen, indien gijlieden in twijfel zijt aangaande de opwekking, Wij zijn het, die U geschapen hebben uit een stof, daarna uit een druppel, daarna uit een bloedklomp, daarna uit een vleesklomp, deels gevormd en deels vormloos, opdat wij het U duidelijk maken. En wij leggen vast in de schoten wat wij willen tot aan een vastgenoemde termijn; daarna brengen wij U uit als kind waarop gij daarna Uw mondigheid bereikt.” (22:5).

“Tot hem behoort de kennis der ure (de Laatste Dag) en geen vruchten komen uit hun hulsels en geen vrouw is er die zwanger wordt en die baart, of het geschiedt met zijn kennis.” (41:47).

Zwangerschap en zoogtijd

We worden in de Koräan geconfronteerd met de volgende vaststelling:

Dat betekent dat in geval van zwangerschapsduur van 10 maanden de vrouw verplicht is haar kind 20 maanden via de borst te voeden. Dan komt het volgende probleem; in een ander hoofdstuk in de Koräan zien wij de volgende tekst:

“En wij hebben de mens zorg voor zijn ouders opgedragen. Zijn moeder heeft hem gedragen in zwakheid op zwakheid, en zijn spening is in twee jaren. Breng dan mij en Uw ouders dank, tot mij is de gang.” (31:14).

Als wij de twee jaren borstvoeding aftrekken, dan blijven er maar zes maanden over voor de zwangerschap, en hoewel het mogelijk is dat een kind na zes maanden zwangerschap wordt geboren, dan is het toch prematuur! Tenslotte vinden wij in de Koräan het volgende:

“En zij die baren zogen haar kinderen twee volle jaren, voor wie de zoogtijd volledig wil maken.” (2:233).

De laatste drie citaten zijn geschreven in chronologische volgorde, dat betekent dat de zoogtijd duidelijk is opgegeven, wat niet het geval is voor de zwangerschapsduur.

Maar als we uitgaan van gemiddeld 10 maanden, dan blijven er 20 maanden over voor de zoogtijd en het is beter als de vrouwen hun kinderen toch de 24 maanden zoogtijd geven (*)

(Dat geldt natuurlijk niet in geval van ziekte van moeder of kind.)

(*) De consequenties voor Nederland worden beschreven bij de gezondheidsproblematiek.

Borstvoeding

“En zij die baren zogen hun kinderen twee volle jaren, voor wie de zogingtijd volledig wil maken”.

Dat was een opdracht waarvan men pas later of het nut kon ontdekken. Hoewel de moslimvrouwen die opdracht volledig uitvoeren, tenzij zij ziek zijn of dat er enig gevaar bestaat voor hen of voor de kinderen, wisten zij ook niet waarom twee jaar en waarom borstvoeding?

Recente onderzoeken tonen aan dat de beste natuurlijke voeding voor een kind de moedermelk is of de melk van een andere vrouw (als eigen moeder ziek is) die een zogend kind van dezelfde leeftijd heeft. Het is duidelijk dat de meest volmaakte melk die van de moeder is en niet die van een dier, bijv. koe of schaap. Zelfs veel beter dan de gefabriceerde melk, ongeacht hoe de goed samenstelling mag zijn.

Recente onderzoeken bewijzen ook dat het sterftecijfer bij de kinderen die gefabriceerde melk gebruiken ± 8-10 maal hoger is dan bij kinderen die de moedermelk nemen. Bovendien geeft moedermelk een immunisatie tegen veel ziekten gedurende de eerste 6 maanden van het leven. Die immunisatie kan hij niet krijgen via een andere melk.

Over de borstvoeding schreef James G. Hughes (40):

“Breast feeding has inherent advantages over artificial feeding. Human milk contains sufficient quantities of all the essentials for proper growth in the first few months of life except that “it is deficient in iron and in vitamin D, it is convenient, economical, always readily, available at the proper temperature, fresh, and free of contaminating bacteria. Digestive disturbances and infections diarrhea are less frequent, and atopic eczema and neonatal tetany are rare in infants being human milk breastfeeded. Breastfeeding is apparently an intensely satisfying psychologic experience for the baby and, in most instances for the mother as well”.

Wat is de relatie tussen de borstkanker en de lange zoogtijd?

Medisch gezien was dat punt niet duidelijk, borstvoeding was ten eerste bedoeld om de kinderen de kans te geven om genoeg en goede voeding te geven, aangezien 1400 jaar geleden er geen sprake was van gefabriceerde voeding of gedroogde melk. Bovendien hadden de vrouwen genoeg tijd voor de kinderen. Onderzoek in Egypte heeft uitgewezen, dat kinderen die een jaar of langer borstvoeding hebben gehad, sterker waren dan de anderen, die door ziekte of werkzaamheden van de moeder na 4 of 5 maanden waren gestopt met borstvoeding. Onderzoek bij de moeders heeft uitgewezen, dat de uterus sneller naar zijn oude positie van voor de zwangerschap terugkeert bij vrouwen die borstvoeding geven.

Borstkanker is geen veel voorkomende ziekte in Egypte (men spreekt van een paar gevallen) dat is de reden waarom er geen onderzoek naar is gedaan, maar de tot nu toe bekende gevallen kwamen voor bij vrouwen, die geen of maar één kind hebben. Ik kan alleen refereren aan Engelse studies hierover: “Carcinoma of the breast is commener in women without children and in women of higher class inrespective of fertility (23).

The suggestion that lactation is significant receives some support from Japan where lactation is prolonged commonly for 16 or 18 months after delivery and where breast cancer is relatively uncommon as compared with Western civilizations.” Robbins gaat ook dezelfde richting in (24), hij zegt verder dat de gemiddelde voedingstijd bij de Japanse vrouwen is 66.7 maanden” tegenover “14.4 maand” bij de Amerikaanse vrouwen, daardoor is het percentage borstkankergevallen in Japan zo laag (3,8%) in vergelijking met Amerika (21.2%) en Nederland en Schotland (24,2%, het hoogste in de hele wereld).

Jongen of meisje en vruchtbaar of steriel

Een probleem dat de hele wereld beheerst, iedere man en vrouw heeft bepaalde wensen, de een wil een jongen, de ander wil een meisje, maar zij hopen alleen, want zekerheid hebben ze daaromtrent niet. De medische wetenschap kan pas nadat de zwangerschap begonnen is, nagaan of de vrouw een meisje of een jongen draagt, en dan is het een onveranderbaar feit.

God zegt hierover:

“Aan God behoort het koningschap der hemelen en der aarde. Hij schept wat hij wil; hij schenkt aan wie hij wil vrouwelijk kroost en hij schenkt aan wie hij wil mannelijk kroost, of hij paart aan hen mannelijke en vrouwelijke kinderen en maakt wie hij wil onvruchtbaar. Hij is wetend en almachtig.” (Zie soera 42:49-50).

Toch heeft God ons in de Koräan duidelijk gemaakt dat de bepaling van de sekse van het kind alleen door het mannelijk sperma bepaald kan worden.

“Is hij niet eerst een druppel geweest van gestort vocht (sperma)? En daarna een bloedklomp geworden, waarop Hij (God) is gaan scheppen en voegen? Zodat Hij van hem (het sperma) de twee paargenoten heeft gemaakt, de man en de vrouw? Is die (God) niet bij machte om de doden te doen leven? (75:37-40).

Eerst geboorte, daarna horen, zien en voelen

Dat is een medisch feit, waar Ik hier niet over hoef te discussiëren.

Wel wil ik hier citeren wat in de Koräan staat:

“En God heeft U uit de schoten Uwer moeders doen uitgaan, terwijl gij niets wist, en heeft U begiftigd met het gehoor en het gezicht en de geesteskrachten opdat gij wellicht dankbaar zoudt worden.”

Lang of kort leven?

“En onder U zijn er wier doodschuld ingevorderd wordt en onder U zijn er, die teruggebracht worden tot het minderwaardigste leven, waardoor zo een van niets meer kennis heeft na kennis te hebben gehad.” (22:5)

“En geen vrouwelijk wezen wordt zwanger, noch baart zij, of het is met zijn kennis, en niet erlangt een langlevende een lang leven, noch wordt er van zijn leven iets tekort, of het is in een schrift. Dat is voor God gemakkelijk.”  (35:11)

Dat betekent echter dat elke poging van de artsen om het leven van iemand langer te maken een foutieve benaming is omdat met of zonder die artsen die persoon zou doodgaan. Men mag nooit zeggen dat hij het leven van die patiënt wat langer heeft gemaakt, om de zeer simpele reden, dat niemand weet hoe lang iemand zou kunnen leven.

Een arts probeert de patiënt te helpen in leven te blijven, maar we mogen niet zeggen dat hij zijn leven heeft verlengd, want hij zou mogelijk ook kunnen leven met zijn ziekte, zelfs de meest levensbedreigende ziekte. Daarom is het enige commentaar van de moslims bij het horen van een bericht dat de arts het leven van een patiënt kan verlengen: ongeloof.

Ziekte en genezing

“Zeg: niet zal ons iets anders treffen dan wat God voor ons beschreven heeft, hij is onze beschermheer en dus is het op God dat de gelovigen hun vertrouwen moeten stellen”. (9:51)

“En indien God U treft met tegenspoed, dan is er geen, die hem wegneemt, tenzij hij; en indien hij goed met U voor heeft, dan is er geen, die zijn genade kan tegenhouden.” (10:107)

Een moslim is nooit bang voor ziekte, hoe erg ook, iedereen weet dat het allemaal voorgeschreven is en hij moet dit gewoon accepteren en dat gebeurt ook. (Consequenties, zie gezondheidsproblematiek.)

Sterven

Het doodgaan is een feit, dat niemand kan of zou kunnen ontkennen. De bedoeling is dat men nooit voor de dood bang mag zijn en dat familie en/of vrienden nooit mogen treuren om een vader, vriend, etc. Iedereen gaat dood op een voorgeschreven tijdstip, dat alleen bij God bekend is, niemand kan zijn tijd verlengen of verkorten.

Het leven/dood systeem

“En hij is het, die Ulieden levend heeft gemakt en U daarna zal doen sterven en U daarna weder levend zal maken. De mens is waarlijk ondankbaar.” (22:66)

“Zeg: Uw doodschuld zal invorderen de engel der doods, die met de zorg over Ulieden belast is; daarna zult gij teruggevoerd worden tot Uw heer.” (32:11)

“God, bij hem is de kennis van de ure, en hij doet de regenval nederdalen en kent wat in de moederschoten is. Maar niet weet een ziel in welk land zij zal sterven. God is wetend en wél onderricht.” (31:24)

“God vordert de doodschuld der zielen op de voor haar bestemde tijd. En van diegenen, welke nog niet gestorven zijn, terwijl zij slapen, houdt hij terug, die voor welke de dood beslist is, en de andere laat hij weer los tot een genoemde eindtijd. Daarin zijn waarlijk de tekenen voor lieden, die indachtig zijn.” (39:42)

“Hij is het, die Ulieden geschapen heeft van stof, daarna van een druppel, daarna van een bloedklomp: die U daarna uitbrengt als kind, opdat gij daarna Uw mondigheid bereikt en daarna oud wordt – en er zijn onder U, wier doodschuld vóór die tijd (voor de geboorte) wordt ingevorderd – en opdat gij een vastgenoemde termijn bereiken zult en wellicht moogt gij verstandig worden. (40:67)

De dood is zeker en vastgesteld

Hierbij zal ik een aantal citaten uit de Koräan aanhalen die op de genoemde onderwerpen aansluiten, zonder verder in te gaan op de onderwerpen die erbuiten vallen.

“En niet is het gegeven aan een ziel te sterven dan met verlof van God, op een vast beschreven tijd.” (3:45)

“Waar gij ook zijt de dood zal U bereiken, ook al waart gij in sterk gebouwde torens.” (4:78)

“Zeg: niet vermag ik voor mijzelf schade noch baar te bewerken dan wat God wil. Voor iedere gemeente is een termijn. Wanneer hun termijn komt, zullen zij niet één uur achterblijven noch voorkomen.” (10:49)

“Geen gemeente bereikt haar termijn te vroeg, nog geraken zij daarbij ten achter.” (15:5)

“ledere ziel zal de dood smaken, daarna zult gij bij mij worden teruggevoerd.” (21:35)

“Zeg: Niet zal Ulieden de vlucht baten, indien gij vlucht voor de dood of de doodslag, maar ook dan zult gij daar slechts weinig genot van hebben.” (33:16)

“Gij (Mohamed) zijt ten dode opgeschreven, en ook zijn zij ten dode opgeschreven (de ongelovigen). (39:30)

Obductie (of sectie) in de Islam

De Islam heeft hierin geen duidelijke uitspraak gegeven. Het snijden van een dood lichaam en de amputatie of verwijdering van een of ander orgaan is ten strengste verboden, dit wordt gezien als “schending of vernedering van de eerbaarheid van de doden”.

Deze opstelling was echter bekend al lang voordat er sprake was van anatomie of obductie. Het was bedoeld om de mensen af te houden van bepaalde dingen, zoals bijv. afsnijden van hoofden van tegenstanders tijdens oorlog. Wanneer men dood is moet het lichaam ook gerespecteerd worden, zelfs als het lichaam van een ongelovige is. Men mag niet als een agressieve barbaar te keer gaan; men mag niet uit het oog verliezen dat iedere mens een schepping van God is. Respect aan God is ook respect hebben voor zijn schepping, zelfs als het een dier is.

Vandaar ook de opdracht in de Koräan om voor het slachten van dieren een zeer scherp mes te gebruiken, zodat de slachting in een zo kort mogelijke tijd kan verlopen, zodat het dier zo weinig mogelijk pijn lijdt.

De Islam stelt duidelijk dat degene die weet en degene die niet weet niet gelijk zijn. Vandaar de vele opdrachten in de Koräan aan de moslims om te leren. (Zie Islam en wetenschap). God zegt:

“God stelt het zeer op prijs wanneer een van U een werk verricht, dat hij zeer nauwkeurig verricht.”

Dat kan niet gebeuren als degene die het werk verricht, niet gespecialiseerd is. Vandaar dat Mohammed in een Hadith(*) zei : Het zoeken van de kennis en wetenschap is een opdracht voor elke moslimse man en vrouw.

(*) “Hadith” (dat is een uitspraak van de profeet en alle uitspraken van de profeet zijn een soort uitleg van de Koräan of aanwijzing(en) die gerespecteerd en uitgevoerd wordt “moet worden”. (als een onderdeel van het geloof). De Soenna “jurisprudentie” is de Koräan en de uitspraken van de profeet samen. Uitspraken van de profeet zijn een soort uitleg van wat in de Koräan staat of aanwijzingen van hoe te handelen in bepaalde situaties als het b.v. niet in de Koräan vermeld staat.

Op grond van de laatste twee uitspraken en nog andere, is anatomie gelegaliseerd omdat zonder anatomie er geen sprake kan zijn van “medicijnen studeren”.

De logica hierachter is: “Het zoeken van de kennis en wetenschap is een opdracht voor elke moslimse man en vrouw”. Dus als leren verplicht is, en daarbij hoort iets wat mensen normaliter niet accepteren, dan moet het toch anders kun je niet leren” (logisch gevolg dus).

De faculteit van medicijnen moeten toestemming hebben van de familie van de overledene of van de overledene zelf voordat hij sterft.

Het heeft lang geduurd voordat men obductie kon toestaan, omdat er weinig geloof van de families der doden aan de obductie gehecht werd, er was altijd verzet omdat de patiënt toch al dood was en verder onderzoek voor hem geen zin zou hebben. Ondanks dat de Al-Azhar universiteit de obductie gelegaliseerd heeft, omdat dit ook een wetenschap is, blijft in de meeste Arabische landen, vooral in Egypte, het recht van de familie om te weigeren dat er obductie gepleegd wordt. Het ziekenhuis heeft schriftelijk toestemming nodig van de wettige vertegenwoordiger van de dode. Gaat het ziekenhuis obductie plegen zonder toestemming van de familie dan plegen zij een strafbaar feit. (25).

In één geval kan obductie verricht worden zonder toestemming van de familie, de familie heeft dan ook niet het recht om te protesteren. Dat is obductie voor forensische doeleinden (Forensic Medicine in Egypte). De opdracht tot obductie wordt gegeven via de openbare aanklager (Officier van Justitie), de obductie wordt verricht door een forensisch arts en niet door een patholoog-anatoom. Alleen in uitzonderingsgevallen mag de patholoog-anatoom de obductie verrichten; als hij daarvoor opdracht heeft van de openbare aanklager. Het feit dat de forensisch arts of ‘gerechtelijk arts’ in Nederland zelf de Patholoog-Anatoom is, leidt tot wat misverstanden bij Arabische sprekende moslims.

(In Egypte en alle Islamitische landen zijn dit 2 verschillende beroepen. Forensisch artsen in Arabische landen zijn werkzaam bij het ‘Medico-Legal department’, onderdeel van het Ministerie van Justitie. Ze werken over het hele land, in opdracht van de OvJ. Deze artsen zijn niet gerechtigd in een ziekenhuis te werken en mogen geen praktijk hebben. Patholoog-anatomen zijn werkzaam bij medische faculteiten.  Gelukkig gaat het steeds beter. Door meer voorlichting over en kennis van de Nederlandse namen en titels en hun betekenis).

*1. Onjuiste vertaling van het Arabische woord “notfa”, het werkwoord daarvan is: “yantof”. Het betekent in het Engels (voor meer duidelijkheid) “to flow in a small gentle stream”. Het woord “notfa” in klassiek Arabisch kent veel betekenissen. Onder andere: mannelijke notfa “sperma”, en vrouwelijke notfa = “vaginaal afscheiding” of secretie (bij seksuele contacten). De bedoeling hierachter is duidelijk te maken dat het scheppen van de mens gebeurt door seksueel contact tussen man en vrouw. En niet zoals bij Adam het geval was uit leem, en dat de basis hierin het sperma en de eicel is, die na bevruchting ook een “druppel” of ‘notfa’ genaamd wordt, dat is gelijk aan de zygote in embryologie.

*2. Uterus (Baarmoeder).

*3. Bloedklomp. Ook onjuiste vertaling van het Arabische woord “Alaga” of “Alaqa” – spraakverschil in verschillende Arabische gebieden – in het latijn en in het Engels is dit: Alga, Algae, wat betekent algen of wieren. In het Arabisch betekent dit: of waterwieren – mono- of meercellig – in zowel zoet als zout water of de bloedzuigers (leeches) die in vroeger jaren door de Arabieren gebruikt werden voor de behandeling van veel ziekten, maar het kan ook “larve” betekenen.

*4. Vleesklomp is de vertaling van het woord “modga”. In het Arabisch betekent dat een gekauwd stuk vlees, in embryologie is dit de ‘embryonale schijf’.